1396/9/15، 04:43 عصر
زیر سایه شوم پلاسکو
رامان میربهرامی
سی و دومین جشنواره موسیقی فجر بار دیگر با مدیریت حمیدرضا نوربخش با تفاوتهایی در قیاس با دوره گذشته برگزار شد. کنسرت ژیوان گاسپاریان، موسیقیدان سرشناس ارمنی، ازجمله شاخصترین اجراهای این رویداد بود. تداوم حضور گروههای جریان موسیقی آلترناتیو ایران تحتعنوان بخش موسیقی تلفیقی، برگزاری اولین کنسرتهای رسمی حامد همایون پدیده موسیقی پاپ امسال و حضور تریو رامبرانت از جمله اتفاقات قابل تأمل این دوره از مهمترین رویداد رسمی موسیقی ایران بودند.
جشنواره موسیقی فجر در بدو امر با درگذشت یک سیاستمدار برجسته دچار اختلال شد. مرگ آیتالله هاشمی رفسنجانی جدای از خسران برای جریان میانهرو سیاسی ایران، جشنواره موسیقی را هم دو روز به تعویق انداخت و جشنواره که قرار بود از ۲۲ دیماه تا اول بهمن برگزار شود از ۲۴ دیماه آغاز به کار کرد. به همین دلیل بسیاری از اجراهای دو روز اول (تا پیش از این اتفاق) به دو روز بعدی جشنواره موکول شدند و اینگونه تعدادی اجرای مهم همزمان برگزار شدند و بسیاری از علاقمندان برخی اجراها را از دست دادند. به عنوان مثال همزمانی اجرای تریو رامبرانت و اجرای ژیوان گاسپاریان باعث شد خیلی از مخاطبان ناچار یکی از این دو اجرای مهم بخش بینالملل را انتخاب کنند. در فاصله یک هفته از مرگ اکبر هاشمی رفسنجانی و در حالی که دو شب به پایان جشنواره مانده بود، اتفاق دیگری سرزمین ایران و البته جشنواره موسیقی فجر را متأثر کرد. ساختمان ۱۷ طبقه پلاسکو با قدمتی بیش از ۵۴ سال دچار آتشسوزی شد و در حالی که آتشنشانان مشغول کمک رسانی بودند، ساختمان فرو ریخت و آتشنشانان و مردم عادی بسیاری جان باختند. این موضوع باعث نشد که جشنواره فجر اجراهای خود را متوقف کند و اجراها با ادای دین به جانباختگان برگزار شدند و این باعث اعتراض بسیاری شد. ظاهراً جشنواره فجر به دلیل ملاحظاتی نمیتوانست دوباره در زمان اجراها تغییراتی انجام بدهد و برخی را به تعویق بیندازد. ناگفته نماند که بخش عمدهای از اجراهای جشنواره موسیقی فجر برای اولین بار از طریق سامانهای اینترنتی به نام «حام» به شکل زنده پخش میشدند و بسیاری از علاقمندان که بضاعت خرید بلیت را نداشتند و یا اینکه در شهرهای دور از پایتخت زندگی میکردند، با مبلغی حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد قیمت بلیت واقعی میتوانستند از سامانه حام اجراها را ببینند. این سامانه بعد از فاجعه پلاسکو پخش زنده اینترنتی اجراهای باقیمانده را لغو کرد.
جشنواره امسال مثل همیشه دارای اجراهایی سنتی و کلاسیک، اجراهای موسیقی محلی، بخش بینالملل، بخش پاپ و بخش تلفیقی بود.
بخش پاپ این رویداد همواره مورد نقد بوده است که چرا اجراهای اغلب ضعیف ستارههای پاپ باید بخش اعظمی از یک جشنواره دولتی را اشغال کند. همیشه بحث بر سر این بود که جشنواره موسیقی فجر تنها هدف درآمدزایی از این اجراها دارد و جشنواره هم هیچگاه به این انتقادات پاسخ ندادهاست. امسال بخش اجراهای پاپ با افزایش چشمگیر از ۱۲ اجرا به ۲۰ اجرا رسید و در آن ستارههایی مثل رضا صادقی، سیامک عباسی ِ تازه مجوز گرفته، زانیار خسروی، امید حاجیلی و ... روی صحنه رفتند. نکته جالب این بخش برگزاری اولین کنسرت پدیده پاپ سال ۱۳۹۵ یعنی حامد همایون بود. حامد همایون که تا پیش از این روی صحنه نرفته بود ۴ اجرای پیاپی در جشنواره داشت و تمام بلیتهای این ۴ کنسرت (چیزی حدود ۸ هزار بلیت) طی ۸ ساعت فروش رفت.
بخش اجراهای سنتی امسال به اندازه دوره قبل جشنواره میزبان هنرمندان پرآوازه نبود ولی حضور ارکستر ملی به رهبری فریدون شهبازیان و خوانندگی علیرضا افتخاری از اتفاقات مهم جشنواره بود. همکاری این دو نفر یاد آور آلبوم بسیار موفق «نیلوفرانه» بود که به عنوان موسیقی متن فیلم «لیلا»ی داریوش مهرجویی استفاده شد. وزیر ارشاد (سیدرضا صالحی امیری) در طول جشنواره تنها در این کنسرت شرکت کرد. همچنین علی جنتی وزیر ارشاد سابق هم در این برنامه حضور داشت.
کنسرت ارکستر سمفونیک تهران و ایتالیا به رهبری شهرداد روحانی و پائولو اولمی هم از اجراهای مهم جشنواره بود. این اجرا دو بخش داشت. هر رهبر یکی از بخشها را اجرا کرد و ارکستر ترکیبی از نوازندگان دو کشور بود.
سال گذشته برای نخستین بار بخشی به جشنواره موسیقی فجر اضافه شد که هدفش فرصت دادن به گروههای جوان در سبکهایی به غیر از پاپ و سنتی بود؛ بخشی با نام «راک و تلفیقی» که به نوعی پوششدهنده گروههای جریان آلترناتیو موسیقی ایران بود. این بخش در جشنواره سال گذشته محلی برای حضور گروههایی بود که تا به حال فرصتی برای اجرا در مهمترین رویداد موسیقی کشور را نداشتند. با راه افتادنِ این بخش، طیف وسیعی از گروهها و موزیسینها جدی گرفته شدند. با وجود ضعفها، این بخش در سال گذشته پرمخاطبترین (به نسبتِ ظرفیت سالنها) اجراهای جشنواره را داشت. برای حضور در این کنسرتها مخاطبان میتوانستند با تهیه یک بلیت دو اجرا ببیند که این موضوع هم به نفع مخاطبان بود و هم تعداد گروههای بیشتری میتوانستند به اجرای برنامه بپردازند. امسال این بخش به گونه دیگری برگزار شد. امسال آشفتگی، بینظمی و بلاتکلیفی در زوایای مختلفِ این بخش با یک نگاه مشخص میشد. اجراها پشت سرهم و مرتب نبودند: روز اول دو اجرا، روز دوم یک اجرا، دو روز بعدی هر کدام دو اجرا و سه روز آخر هر کدام یک اجرا. برای راحتی و دادن زمان بیشتر به هر گروه یک سانس کامل (زمانی حدود ۹۰ دقیقه تا دو ساعت) اختصاص داده شد و این بار مخاطبان برای دیدن یک اجرا باید همان (حتی بیشتر) مبلغی را میپرداختند که سال گذشته برای دیدن دو اجرا میدادند. همچنین بعضاً با نامهایی روبه رو بودیم که همیشه به عنوان گروههای پاپ شناخته میشوند. برای روشن شدن بار معنایی این کلمه باید گفت که گروههایی مانند «کاکوبند» و خوانندگانی مثل حجت اشرفزاده و کاوه آفاق از نظر سبک موسیقی زمین تا آسمان با هم فرق دارند اما از نظر میزان مخاطب و روش معرفی، پاپ شناخته میشوند و اصولاً هم در سالنهایی اجرا میکنند که مخاطب موسیقی پاپ در آنها حضور دارد. به هر حال چنین تصمیمی هم به ضرر این گروهها تمام شد که میتوانستند با مخاطب بیشتر اجرا کنند و هم به ضرر جشنواره که درآمد کمتری نصیبش شد و در آخر هویت بخش تلفیقی را زیر سؤال برد. سال گذشته تأکید بر این بود که عنوان این بخش «راک و تلفیقی» است و امسال تنها «تلفیقی» بود! ظاهراً تلاش سال گذشته برای عادی کردن عبارت راک در موسیقی رسمی کشور خیلی مؤثر نبوده. یکی دیگر از نکات مهم این بخش حضور آریا عظیمینژاد آهنگساز مطرح ایرانی بود. آریا با آنسامبلی راک روی صحنه رفت که یک ساز سه تار هم به آن اضافه شده بود که خودش مینواخت. حضور آریا عظیمی نژاد روی صحنه بعد از آن بیماری سخت اتفاق خوشایندی برای موسیقی ایران بود.
جشنواره موسیقی فجر سی و دوم امسال بخشی با عنوان «پژوهش» را به برنامههای خود اضافه کرد. در این بخش چهار نشست تخصصی برگزار شد. آذین موحد، محمدرضا فیاض و احسان ذبیحیفر کارشناسان نشست «بررسی روند آموزش آکادمیک در دانشکدههای موسیقی» بودند. رضا عسگرزاده، ریموند موسسیان و رامین مظاهری ( سه صدابردار صاحب نام) مسأله «صدا، ماهیت ضبط و مفاهیم ابزاری» را بررسی کردند. نادر مشایخی، حمیدرضا اردلان و کیاوش صاحبنسق نشست دیگری با موضوع «بازخوانی تأثیر مدرنیته و مدرنیسم بر موسیقی معاصر ایران» را برگزار کردند. هومان اسعدی، بابک خضرایی و رضا صمیم هم «بحثی در طبقهبندی انواع موسیقی» انجام دادند. به رغم حضور کارشناسان برجسته در این بخش تازه متولد شده جشنواره موسیقی فجر، بخش «پژوهش» چندان مورد استقبال قرار نگرفت.
یکی از مهمترین بحثها درباره جشنواره دوره قبل (سی و یکم) این بود که تعداد اجراهای جشنواره که معمولاً حدود ۱۲۰ برنامه بود به حدود ۶۰ اجرا تقلیل پیدا کرده بود. برگزارکنندگان مدعی بودند که به مسأله کیفیت اهمیت بیشتری دادند و در عین حال درآمدزایی بیشتری هم در قیاس با سال گذشته داشتند. ولی در دوره سی و دوم تعداد اجراها به حدود ۸۵ برنامه افزایش یافت که نشان میداد همچنان آن مشکل قدیمی پا برجاست؛ جشنواره موسیقی فجر رویکرد مشخصی ندارد.
جشنواره موسیقی فجر برای سال دوم جایزه باربد را به برگزیدگان اهدا کرد. این جایزه به آلبومهایی که بین مهرماه ۱۳۹۴ تا مهرماه ۱۳۹۵ منتشر شدند تعلق میگرفت. جایزه باربد که در دوره قبل جشنواره با اعتراضات و حواشی بسیار به برگزیدگان اهدا شد در این دوره به دلیل تغییراتی که در داوری ایجاد شد، با حواشی و دردسر کمتری برگزیدگان خود را شناخت. کم شدن تعداد داوران به ۵ نفر در هر بخش (سال گذشته مثلاً در بخش سنتی حدود ۱۷ هنرمند کار داوری را انجام میدادند) و خارج کردن هنرمندان صاحب اثر از فهرست داوران، از مهمترین تغییرات داوری جایزه باربد بود. همایون شجریان که سال گذشته مهمترین جایزه باربد (جایزه ویژه که امسال از داوری حذف شد) را گرفته بود امسال هم جایزه «بهترین خواننده آلبوم موسیقی با کلام سنتی» (برای آلبوم «خداوندان اسرار») را به طور مشترک با علیرضا قربانی (برای آلبوم «دخت پریوار») دریافت کرد. این جایزه در بخشهای سنتی با کلام، سنتی بی کلام، پاپ، تلفیقی و کلاسیک به برگزیدگان اهدا شد.
به رقم اینکه سال ۱۳۹۴ در مراسم اختتامیه حکمی برای مدیریت مجدد حمیدرضا نوربخش صادر نشد ولی در اختتامیه سی و دومین جشنواره موسیقی فجر وزیر ارشاد طی حکمی نوربخش را برای سال آینده هم مدیر جشنواره اعلام کرد. ظاهراً مدیران ارشاد از عملکرد مسئولان جشنواره امسال راضی بودند. باید دید حمیدرضا نوربخش برای سال سوم چه تدبیری اندیشیده است. آیا باز هم تغییراتی کلیدی در جشنواره اعمال میشود یا جشنواره در انتظار اتفاقی مشابه این دوره است؟
رامان میربهرامی
سی و دومین جشنواره موسیقی فجر بار دیگر با مدیریت حمیدرضا نوربخش با تفاوتهایی در قیاس با دوره گذشته برگزار شد. کنسرت ژیوان گاسپاریان، موسیقیدان سرشناس ارمنی، ازجمله شاخصترین اجراهای این رویداد بود. تداوم حضور گروههای جریان موسیقی آلترناتیو ایران تحتعنوان بخش موسیقی تلفیقی، برگزاری اولین کنسرتهای رسمی حامد همایون پدیده موسیقی پاپ امسال و حضور تریو رامبرانت از جمله اتفاقات قابل تأمل این دوره از مهمترین رویداد رسمی موسیقی ایران بودند.
جشنواره موسیقی فجر در بدو امر با درگذشت یک سیاستمدار برجسته دچار اختلال شد. مرگ آیتالله هاشمی رفسنجانی جدای از خسران برای جریان میانهرو سیاسی ایران، جشنواره موسیقی را هم دو روز به تعویق انداخت و جشنواره که قرار بود از ۲۲ دیماه تا اول بهمن برگزار شود از ۲۴ دیماه آغاز به کار کرد. به همین دلیل بسیاری از اجراهای دو روز اول (تا پیش از این اتفاق) به دو روز بعدی جشنواره موکول شدند و اینگونه تعدادی اجرای مهم همزمان برگزار شدند و بسیاری از علاقمندان برخی اجراها را از دست دادند. به عنوان مثال همزمانی اجرای تریو رامبرانت و اجرای ژیوان گاسپاریان باعث شد خیلی از مخاطبان ناچار یکی از این دو اجرای مهم بخش بینالملل را انتخاب کنند. در فاصله یک هفته از مرگ اکبر هاشمی رفسنجانی و در حالی که دو شب به پایان جشنواره مانده بود، اتفاق دیگری سرزمین ایران و البته جشنواره موسیقی فجر را متأثر کرد. ساختمان ۱۷ طبقه پلاسکو با قدمتی بیش از ۵۴ سال دچار آتشسوزی شد و در حالی که آتشنشانان مشغول کمک رسانی بودند، ساختمان فرو ریخت و آتشنشانان و مردم عادی بسیاری جان باختند. این موضوع باعث نشد که جشنواره فجر اجراهای خود را متوقف کند و اجراها با ادای دین به جانباختگان برگزار شدند و این باعث اعتراض بسیاری شد. ظاهراً جشنواره فجر به دلیل ملاحظاتی نمیتوانست دوباره در زمان اجراها تغییراتی انجام بدهد و برخی را به تعویق بیندازد. ناگفته نماند که بخش عمدهای از اجراهای جشنواره موسیقی فجر برای اولین بار از طریق سامانهای اینترنتی به نام «حام» به شکل زنده پخش میشدند و بسیاری از علاقمندان که بضاعت خرید بلیت را نداشتند و یا اینکه در شهرهای دور از پایتخت زندگی میکردند، با مبلغی حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد قیمت بلیت واقعی میتوانستند از سامانه حام اجراها را ببینند. این سامانه بعد از فاجعه پلاسکو پخش زنده اینترنتی اجراهای باقیمانده را لغو کرد.
جشنواره امسال مثل همیشه دارای اجراهایی سنتی و کلاسیک، اجراهای موسیقی محلی، بخش بینالملل، بخش پاپ و بخش تلفیقی بود.
بخش پاپ این رویداد همواره مورد نقد بوده است که چرا اجراهای اغلب ضعیف ستارههای پاپ باید بخش اعظمی از یک جشنواره دولتی را اشغال کند. همیشه بحث بر سر این بود که جشنواره موسیقی فجر تنها هدف درآمدزایی از این اجراها دارد و جشنواره هم هیچگاه به این انتقادات پاسخ ندادهاست. امسال بخش اجراهای پاپ با افزایش چشمگیر از ۱۲ اجرا به ۲۰ اجرا رسید و در آن ستارههایی مثل رضا صادقی، سیامک عباسی ِ تازه مجوز گرفته، زانیار خسروی، امید حاجیلی و ... روی صحنه رفتند. نکته جالب این بخش برگزاری اولین کنسرت پدیده پاپ سال ۱۳۹۵ یعنی حامد همایون بود. حامد همایون که تا پیش از این روی صحنه نرفته بود ۴ اجرای پیاپی در جشنواره داشت و تمام بلیتهای این ۴ کنسرت (چیزی حدود ۸ هزار بلیت) طی ۸ ساعت فروش رفت.
بخش اجراهای سنتی امسال به اندازه دوره قبل جشنواره میزبان هنرمندان پرآوازه نبود ولی حضور ارکستر ملی به رهبری فریدون شهبازیان و خوانندگی علیرضا افتخاری از اتفاقات مهم جشنواره بود. همکاری این دو نفر یاد آور آلبوم بسیار موفق «نیلوفرانه» بود که به عنوان موسیقی متن فیلم «لیلا»ی داریوش مهرجویی استفاده شد. وزیر ارشاد (سیدرضا صالحی امیری) در طول جشنواره تنها در این کنسرت شرکت کرد. همچنین علی جنتی وزیر ارشاد سابق هم در این برنامه حضور داشت.
کنسرت ارکستر سمفونیک تهران و ایتالیا به رهبری شهرداد روحانی و پائولو اولمی هم از اجراهای مهم جشنواره بود. این اجرا دو بخش داشت. هر رهبر یکی از بخشها را اجرا کرد و ارکستر ترکیبی از نوازندگان دو کشور بود.
سال گذشته برای نخستین بار بخشی به جشنواره موسیقی فجر اضافه شد که هدفش فرصت دادن به گروههای جوان در سبکهایی به غیر از پاپ و سنتی بود؛ بخشی با نام «راک و تلفیقی» که به نوعی پوششدهنده گروههای جریان آلترناتیو موسیقی ایران بود. این بخش در جشنواره سال گذشته محلی برای حضور گروههایی بود که تا به حال فرصتی برای اجرا در مهمترین رویداد موسیقی کشور را نداشتند. با راه افتادنِ این بخش، طیف وسیعی از گروهها و موزیسینها جدی گرفته شدند. با وجود ضعفها، این بخش در سال گذشته پرمخاطبترین (به نسبتِ ظرفیت سالنها) اجراهای جشنواره را داشت. برای حضور در این کنسرتها مخاطبان میتوانستند با تهیه یک بلیت دو اجرا ببیند که این موضوع هم به نفع مخاطبان بود و هم تعداد گروههای بیشتری میتوانستند به اجرای برنامه بپردازند. امسال این بخش به گونه دیگری برگزار شد. امسال آشفتگی، بینظمی و بلاتکلیفی در زوایای مختلفِ این بخش با یک نگاه مشخص میشد. اجراها پشت سرهم و مرتب نبودند: روز اول دو اجرا، روز دوم یک اجرا، دو روز بعدی هر کدام دو اجرا و سه روز آخر هر کدام یک اجرا. برای راحتی و دادن زمان بیشتر به هر گروه یک سانس کامل (زمانی حدود ۹۰ دقیقه تا دو ساعت) اختصاص داده شد و این بار مخاطبان برای دیدن یک اجرا باید همان (حتی بیشتر) مبلغی را میپرداختند که سال گذشته برای دیدن دو اجرا میدادند. همچنین بعضاً با نامهایی روبه رو بودیم که همیشه به عنوان گروههای پاپ شناخته میشوند. برای روشن شدن بار معنایی این کلمه باید گفت که گروههایی مانند «کاکوبند» و خوانندگانی مثل حجت اشرفزاده و کاوه آفاق از نظر سبک موسیقی زمین تا آسمان با هم فرق دارند اما از نظر میزان مخاطب و روش معرفی، پاپ شناخته میشوند و اصولاً هم در سالنهایی اجرا میکنند که مخاطب موسیقی پاپ در آنها حضور دارد. به هر حال چنین تصمیمی هم به ضرر این گروهها تمام شد که میتوانستند با مخاطب بیشتر اجرا کنند و هم به ضرر جشنواره که درآمد کمتری نصیبش شد و در آخر هویت بخش تلفیقی را زیر سؤال برد. سال گذشته تأکید بر این بود که عنوان این بخش «راک و تلفیقی» است و امسال تنها «تلفیقی» بود! ظاهراً تلاش سال گذشته برای عادی کردن عبارت راک در موسیقی رسمی کشور خیلی مؤثر نبوده. یکی دیگر از نکات مهم این بخش حضور آریا عظیمینژاد آهنگساز مطرح ایرانی بود. آریا با آنسامبلی راک روی صحنه رفت که یک ساز سه تار هم به آن اضافه شده بود که خودش مینواخت. حضور آریا عظیمی نژاد روی صحنه بعد از آن بیماری سخت اتفاق خوشایندی برای موسیقی ایران بود.
جشنواره موسیقی فجر سی و دوم امسال بخشی با عنوان «پژوهش» را به برنامههای خود اضافه کرد. در این بخش چهار نشست تخصصی برگزار شد. آذین موحد، محمدرضا فیاض و احسان ذبیحیفر کارشناسان نشست «بررسی روند آموزش آکادمیک در دانشکدههای موسیقی» بودند. رضا عسگرزاده، ریموند موسسیان و رامین مظاهری ( سه صدابردار صاحب نام) مسأله «صدا، ماهیت ضبط و مفاهیم ابزاری» را بررسی کردند. نادر مشایخی، حمیدرضا اردلان و کیاوش صاحبنسق نشست دیگری با موضوع «بازخوانی تأثیر مدرنیته و مدرنیسم بر موسیقی معاصر ایران» را برگزار کردند. هومان اسعدی، بابک خضرایی و رضا صمیم هم «بحثی در طبقهبندی انواع موسیقی» انجام دادند. به رغم حضور کارشناسان برجسته در این بخش تازه متولد شده جشنواره موسیقی فجر، بخش «پژوهش» چندان مورد استقبال قرار نگرفت.
یکی از مهمترین بحثها درباره جشنواره دوره قبل (سی و یکم) این بود که تعداد اجراهای جشنواره که معمولاً حدود ۱۲۰ برنامه بود به حدود ۶۰ اجرا تقلیل پیدا کرده بود. برگزارکنندگان مدعی بودند که به مسأله کیفیت اهمیت بیشتری دادند و در عین حال درآمدزایی بیشتری هم در قیاس با سال گذشته داشتند. ولی در دوره سی و دوم تعداد اجراها به حدود ۸۵ برنامه افزایش یافت که نشان میداد همچنان آن مشکل قدیمی پا برجاست؛ جشنواره موسیقی فجر رویکرد مشخصی ندارد.
جشنواره موسیقی فجر برای سال دوم جایزه باربد را به برگزیدگان اهدا کرد. این جایزه به آلبومهایی که بین مهرماه ۱۳۹۴ تا مهرماه ۱۳۹۵ منتشر شدند تعلق میگرفت. جایزه باربد که در دوره قبل جشنواره با اعتراضات و حواشی بسیار به برگزیدگان اهدا شد در این دوره به دلیل تغییراتی که در داوری ایجاد شد، با حواشی و دردسر کمتری برگزیدگان خود را شناخت. کم شدن تعداد داوران به ۵ نفر در هر بخش (سال گذشته مثلاً در بخش سنتی حدود ۱۷ هنرمند کار داوری را انجام میدادند) و خارج کردن هنرمندان صاحب اثر از فهرست داوران، از مهمترین تغییرات داوری جایزه باربد بود. همایون شجریان که سال گذشته مهمترین جایزه باربد (جایزه ویژه که امسال از داوری حذف شد) را گرفته بود امسال هم جایزه «بهترین خواننده آلبوم موسیقی با کلام سنتی» (برای آلبوم «خداوندان اسرار») را به طور مشترک با علیرضا قربانی (برای آلبوم «دخت پریوار») دریافت کرد. این جایزه در بخشهای سنتی با کلام، سنتی بی کلام، پاپ، تلفیقی و کلاسیک به برگزیدگان اهدا شد.
به رقم اینکه سال ۱۳۹۴ در مراسم اختتامیه حکمی برای مدیریت مجدد حمیدرضا نوربخش صادر نشد ولی در اختتامیه سی و دومین جشنواره موسیقی فجر وزیر ارشاد طی حکمی نوربخش را برای سال آینده هم مدیر جشنواره اعلام کرد. ظاهراً مدیران ارشاد از عملکرد مسئولان جشنواره امسال راضی بودند. باید دید حمیدرضا نوربخش برای سال سوم چه تدبیری اندیشیده است. آیا باز هم تغییراتی کلیدی در جشنواره اعمال میشود یا جشنواره در انتظار اتفاقی مشابه این دوره است؟